Evrenin sonsuza kadar genişleyeceği düşüncesi sarsılıyor. İspanya, Çin ve ABD’den üç fizikçinin geliştirdiği yeni modele göre evren, yaklaşık 20 milyar yıl sonra genişlemeyi durduracak ve kendi üzerine çökecek. Bilim insanları bu süreci, “Tersine Büyük Patlama” ya da “Büyük Çöküş (Big Crunch)” olarak tanımlıyor.
Evrenin ömrü 33 milyar yıl olabilir
Donostia Uluslararası Fizik Merkezi’nden Hoang Nhan Luu, Şanghay Jiao Tong Üniversitesi’nden Yu-Cheng Qiu ve Cornell Üniversitesi’nden Henry Tye tarafından geliştirilen modele göre, evrenin toplam ömrü 33,3 milyar yıl. Bu da Büyük Patlama’dan bu yana geçen 13,8 milyar yılın, evrenin yaşam döngüsünün yalnızca üçte biri olduğu anlamına geliyor.
Tye, “Uzun süredir kozmolojik sabitin pozitif olduğu ve evrenin sonsuza kadar genişleyeceği düşünülüyordu. Ancak yeni bulgular, bu sabitin negatif olabileceğini gösteriyor. Bu da evrenin bir noktada kendi içine çökeceğini düşündürüyor.” ifadelerini kullandı.
Karanlık enerji gücünü kaybediyor olabilir
Einstein’ın genel görelilik teorisindeki kozmolojik sabit (λ), evrenin genişlemesinin yönünü belirliyor. Eğer bu sabit pozitifse evren dışa doğru itiliyor, negatifse yerçekimi baskın geliyor. Yeni araştırma, karanlık enerjinin sabit bir güç olmadığını, zamanla zayıflayabileceğini ortaya koyuyor.
Journal of Cosmology and Astroparticle Physics dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, karanlık enerjiye eşlik eden “ultra hafif aksiyon alanı” evreni başlangıçta dışa doğru itiyor. Ancak bu güç giderek azalıyor ve yaklaşık 11 milyar yıl sonra genişleme duracak.
Büyük Çöküş’e doğru geri sayım
Model, evrenin şu andakinden 1,7 kat daha büyük hale geldikten sonra genişlemenin sona ereceğini öngörüyor. Ardından yerçekimi etkisi artacak ve evren yaklaşık 8 milyar yıl sürecek bir çöküş evresine girecek.
Tye, bu süreci şu şekilde açıklıyor:
“Bu durum, bir tepeye bisikletle tırmanmaya benziyor. Başta rüzgar seni itiyor ama sonra yavaşlıyor. Zirvede duruyorsun ve ardından aşağıya, hızlanarak inmeye başlıyorsun.”
Evrenin sonu mu, yeni bir başlangıç mı?
Bilim insanları, bu modelin kesin bir tahmin değil, yalnızca güçlü bir olasılık olduğunu vurguluyor. Karanlık enerjinin gerçekten değişken olup olmadığını anlamak için çok daha fazla gözleme ihtiyaç var.
Tye, “Hayatın bir başlangıcı ve bir sonu olduğunu bilmek isteriz. Evren için de aynı şey geçerli. 1960’larda bir başlangıcı olduğunu öğrendik; şimdi belki de sonunu anlamaya yaklaşıyoruz.” diyerek çalışmayı özetledi.
