Tayland’da yürütülen bir koruma çalışması sırasında yapılan kazıda, 1300 yıllık uzanan Buda heykelinin altından altın ve gümüşten oluşan gizli bir hazine bu yılın nisan ayında bulundu. Tayland Güzel Sanatlar Dairesi tarafından duyurulan keşif, ülkenin en önemli arkeolojik bulgularından biri olarak değerlendiriliyor.
Tesadüfen Bulunan Hazine, Bin Yıllık Bir Sır Perdesini Araladı
Nakhon Ratchasima Eyaleti’ndeki Wat Thammachak Sema Ram Tapınağı’nda yapılan drenaj çalışması sırasında, Buda heykelinin tabanından yaklaşık 1,3 metre derinlikte seramik bir kap bulundu. Kap içinde 33 adet metal obje altın yüzükler, gümüş küpeler ve bronz süs eşyaları yer alıyordu. Uzmanlar, bu eserlerin M.S. 6 ile 11. yüzyıllar arasında hüküm süren Dvaravati uygarlığına ait olduğunu belirledi.
Altın Üzerine İşlenmiş Buda Figürü
Kazıya liderlik eden Tayland Güzel Sanatlar Dairesi Genel Müdürü Panombut Chantrachote, ilk bulgunun 21 Nisan 2025’te tespit edildiğini, devam eden kazılarda 30 Nisan’da ek metal levhaların da bulunduğunu açıkladı. Buluntular arasında en dikkat çekici olanı, 8 cm genişliğinde ve 12,5 cm uzunluğundaki dikdörtgen altın levha oldu. Bu levhada, “Vitarka Mudra” (öğretme duruşu) pozisyonunda oturan bir Buda figürü kabartma olarak işlenmişti.
Levhadaki Buda tasvirinde başının arkasında ışık halkası (hale), uzun kulak memeleri ve sol omzuna zarifçe dökülen rahip cübbesi dikkat çekiyor. Köşesindeki küçük delik, bu eserin muhtemelen ritüel amaçlı asıldığını veya bağlandığını gösteriyor.
Buda’nın Yanında Öğrenciler
Buluntular arasında ayrıca kurşundan yapılmış kavisli bir levha da yer alıyor. Bu levhada, ayakta duran bir Buda figürü iki yardımcısıyla birlikte betimlenmiş. Kısmen tahrip olmuş levhanın detayları, Nakhon Pathom’daki Wat Phra Pathon tapınağında bulunan Dvaravati tarzı eserlerle benzerlik gösteriyor. Bu da Dvaravati sanatının merkez Tayland’dan ülkenin kuzeydoğusuna kadar uzanan geniş bir etkiye sahip olduğunu doğruluyor.
Dvaravati Döneminin Sanat Ustalığı
Uzmanlara göre bu metal levhalar, “repoussé” adı verilen, metalin ters yüzünden çekiç darbeleriyle kabartma figür oluşturma tekniğiyle yapılmış. Bu teknik, Dvaravati sanatçılarının sabır ve ustalığının en somut örneklerinden biri olarak görülüyor.
Tayland’ın erken dönem Budist kültürünün en önemli temsilcilerinden biri olan Dvaravati uygarlığı, 6–11. yüzyıllar arasında bölgeye Budizmi ve sanatsal simgeleri yaymıştı. Bu buluntular, o dönemde din, sanat ve ritüellerin nasıl iç içe geçtiğine ışık tutuyor.
Eserler Phimai Ulusal Müzesi’nde Koruma Altında
Keşfedilen 33 eserin tamamı, şu anda Phimai Ulusal Müzesi’ne taşındı. Uzman ekip, eserlerin metal bileşenlerini ve üretim tekniklerini incelemek için 3D tarama ve metalürjik analizler gerçekleştiriyor. Müze yetkilileri, koruma çalışmalarının ardından eserlerin sergiye açılacağını belirtti.
Tayland Güzel Sanatlar Dairesi Başkanı Chantrachote, “Bu buluntular, Dvaravati döneminin sanatsal evrimine ve dini ritüellerine ışık tutuyor. Aynı zamanda Tayland kültürel mirasının derin köklerini hatırlatıyor,” dedi.
Bin Yılı Aşan İnanç ve Sanat Bağı
Bu olağanüstü keşif, Tayland’ın kadim geçmişi ile bugünü arasında manevi bir köprü kuruyor. Buda heykelinin altından çıkan bu hazine, yalnızca tarihsel bir bulgu değil; aynı zamanda inanç, sanat ve ustalığın 1300 yıl boyunca nasıl korunduğunun da bir kanıtı olarak görülüyor.
