Elektrik uzmanları, pratik bir çözüm olarak evlerimizin vazgeçilmezi olan uzatma kablolarının, yanlış kullanıldığında nasıl ölümcül bir tehdide dönüştüğünü gözler önüne seriyor. İngiltere merkezli elektrik güvenliği uzmanı Charanjit Mannu, binlerce ev yangınının ardındaki en büyük sebebi açıklayarak, herkesin bu hayati tehlikeye karşı uyanık olması gerektiğini vurguluyor. Mannu’ya göre, basit bir fiş takma hatası, bir anda evi alevler içinde bırakabilir.
Yüksek Güç Tüketimi = Kaçınılmaz Aşırı Yük
Uzun yıllardır elektrik güvenliği alanında eğitimler veren Mannu, istatistiklerin endişe verici olduğunu belirtiyor: “Her yıl çıkan binlerce ev yangını, aşırı yüklenmiş uzatma kablolarından kaynaklanıyor. İnsanlar, günlük kullandıkları bazı cihazların kablolar için ne kadar fazla enerji tükettiğini bilmiyor.”
Mannu, özellikle mutfakta ve banyoda kullanılan ve anlık olarak yüksek miktarda elektrik çeken cihazlar için kesinlikle uzatma kablosu kullanılmaması gerektiğini söylüyor. Bu cihazlar:
- Su Isıtıcıları (Kettle)
- Elektrikli Isıtıcılar/Sobalar
- Tost Makineleri
Bu aletler, tek başlarına 800 ila 3000 Watt arasında bir güç tüketir. Bu rakam, piyasadaki çoğu standart uzatma kablosunun taşıma kapasitesini fersah fersah aşar. Uzman, bu cihazların mutlaka doğrudan duvar prizine takılması gerektiğini üstüne basa basa ifade ediyor.
Aşırı Isınma: Erime Noktasına Gelen Plastik Kasa
Wolverhampton merkezli uzman, uzatma kablosunun aşırı yüklenmesinin doğrudan fiziksel sonuçlarına dikkat çekiyor: Kablo içerisindeki tellerden geçen yüksek akım, aşırı ısınmaya neden olur. Bu ısınma, kablonun dışındaki plastik kasayı eritebilir ve etrafındaki halı, perde veya mobilya gibi yanıcı maddeleri tutuşturarak felaketi başlatabilir.
En Sık Yapılan İki Büyük Hata
Mannu, yangın riskini katlayan iki yaygın hatanın altını çiziyor:
Sarılarak Kullanılan Makaralı Kablolar: Tambur tipi uzatma kabloları sarılıyken kullanıldığında, ortaya çıkan ısı dışarı atılamaz, tek bir noktada hapsolur. Bu ‘ısı yoğunlaşması’ kablonun aniden yanmasına neden olabilir. İtfaiye yetkilileri de bu tür kabloların kullanımdayken mutlaka tamamen açılması gerektiğini uyarıyor.
Güçlü Cihazları Bir Araya Toplamak: Aynı uzatma kablosuna birden fazla yüksek güçlü cihazı (örneğin mutfakta su ısıtıcısı, mikrodalga ve tost makinesini) takmak, kablonun güvenli limitlerini çok hızlı bir şekilde aşar. Bu durum, elektrik sisteminde ciddi bir zorlanmaya yol açar.
Ucuz Ürünler, Pahalıya Mal Olur
Mannu, piyasada satılan ucuz ve markasız uzatma kablolarının taşıdığı gizli tehlikeyi de vurguluyor. Maliyetten kaçınmak için kalitesiz malzemeden üretilen bu kablolar, genellikle temel güvenlik işaretlerinden ve hayati önem taşıyan sigortalardan yoksundur. Güvenlik için, kullanıcıların daima sertifikalı ve sigortalı ürünleri tercih etmesi gerekiyor.
Uzatma Kabloları: Geçici Bir Çözümden Öteye Gitmemeli
Londra İtfaiye Teşkilatı’nın verileri, aşırı yüklenmiş prizlerin elektrik yangınlarının bir numaralı nedeni olduğunu doğruluyor. Yetkililer, küp tipi adaptörler yerine sigortalı uzatma kablolarının kullanılmasını tavsiye ediyor.
Charanjit Mannu, son olarak, uzatma kablolarının geçici kullanım için tasarlandığını hatırlatıyor: “Eğer bir evde sürekli uzatma kablosu kullanma ihtiyacı duyuluyorsa, bu, evin elektrik tesisatında daha fazla prize gereksinim olduğunun açık bir işaretidir. Kalıcı ve güvenli çözüm, ruhsatlı bir elektrikçiye yeni priz ekletmektir.”
Kullanıcıların düzenli olarak kablolarını kontrol etmesi, yanık izleri, gevşek bağlantılar veya yıpranmış kablolar gibi uyarı işaretlerine karşı dikkatli olması gerekiyor. Uzmanlar, hasarlı kabloların asla yalıtım bandı gibi geçici yöntemlerle onarılmaması, derhal yenisiyle değiştirilmesi gerektiğini kesin bir dille belirtiyor. Güvenli bir yuva için, bu basit ancak hayat kurtarıcı kurallara uymak büyük önem taşıyor.