Almanya’da izinsiz metal arama yapan bir kişinin ortaya çıkardığı Roma dönemine ait hazine, arkeoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı. Altın yüzük, gümüş külçeler ve yüzlerce sikke içeren bu olağanüstü buluntu, yaklaşık 2 bin yıl önce gömülmüş. Ancak en dikkat çekici nokta, hazineyi bulan kişinin keşfini 8 yıl boyunca gizlemiş olması.
Hazineyi 2017’de buldu, 2025’te teslim etti
Olay, Almanya’nın Aşağı Saksonya eyaletine bağlı Hildesheim bölgesindeki Borsum köyü yakınlarında yaşandı. 2017 yılında metal dedektörüyle arama yapan 31 yaşındaki adam, çok sayıda Roma dönemine ait gümüş sikke, bir altın yüzük, bir altın sikke ve birkaç gümüş külçe buldu. Ancak Almanya’da arkeolojik eserleri ortaya çıkarmak için resmi izin gerekiyor. İzni bulunmayan defineci, buluntuyu o dönemde yetkililere bildirmedi. Tam 8 yıl sonra, 2025 yılının Nisan ayında hazineyi polise ve Hildesheim Kültür Varlıkları Koruma Dairesi’ne teslim etti.
Arkeologlar bölgeyi kazdı, yüzlerce sikke daha bulundu
Aşağı Saksonya Eyaleti Kültür Varlıkları Koruma Kurumu’ndan arkeologlar, definecinin verdiği bilgi üzerine bölgeye giderek detaylı bir kazı yaptı. Ekim ayında tamamlanan araştırmalarda, ek olarak onlarca yeni sikke bulundu ve toplam 450 gümüş sikke sayısına ulaşıldı.
Yetkililer, bunun Aşağı Saksonya’da şimdiye kadar bulunan en büyük Roma dönemi gümüş sikke hazinelerinden biri olduğunu açıkladı.
Bilimsel açıdan büyük öneme sahip
Kurumu temsilen açıklama yapan arkeolog Sebastian Messal, keşfin “bilimsel açıdan olağanüstü derecede önemli” olduğunu belirtti. Messal’a göre sikkeler, Roma Cumhuriyeti’nin yıkılıp imparatorluk döneminin başladığı erken Roma İmparatorluk Çağı’na ait. Bu dönem, Roma İmparatorluğu ile Germen kabileleri arasındaki hem etkileşimin hem de çatışmaların yoğunlaştığı bir zaman dilimine denk geliyor. Araştırmacılar, sikkelerin kesin tarihlendirmesinin yapılmasıyla birlikte, hazinenin neden gömüldüğü ve kime ait olduğu sorularına daha net yanıtlar verebilmeyi umuyor.
Roma mıydılar, Germen kabileleri mi?
Uzmanlar, bu tür hazinelerin genellikle savaş tehdidi ya da istila dönemlerinde saklandığını belirtiyor. Ancak Borsum hazinesiyle ilgili en büyük soru, bu paraların Roma askerlerine mi yoksa Germen kabilelerine mi ait olduğunun henüz netleşmemesi. Bölgedeki arkeolojik incelemeler sürerken, bulunan tüm eserler şu anda Aşağı Saksonya Eyaleti Kültür Koruma Kurumu’nun laboratuvarlarında temizlenip koruma altına alınıyor.
Yetkililer, hazineyi geç bildiren kişiye soruşturma açsa da, Almanya’daki zamanaşımı süresi dolduğu için dava kapatıldı. Ancak aynı kişi, daha sonra eyaletin resmi metal dedektör eğitim programına katılarak yasal kazı kuralları konusunda eğitim aldı. Aşağı Saksonya yasalarına göre, metal dedektörüyle tarihi eser aramak isteyenlerin özel izin alması gerekiyor. Bu düzenleme, arkeolojik alanların zarar görmeden korunması ve bilimsel kazı disiplininin sürdürülmesi amacıyla uygulanıyor.
